Schrijfprompt: wat staat er op het menu?

Ik zag een reclame voor een Gordon Ramsay programma en dacht: wat kijkt die vent toch altijd vreselijk zuur. Niet veel later dagdroomde ik over wat ik op mijn pas geboekte vakantie allemaal voor lekkers zou kunnen eten. Er begon iets te dagen. Ik krabbelde snel iets in mijn opschrijfboekje en voilà: inspiratie. Ik heb het verder uitgewerkt. Hopelijk doe jij daar nieuwe verhaalideeën mee op. Veel schrijfplezier!

Gordon Ramsay

Het idee begon met een reclametrailer voor het programma ‘Oorlog in de keuken’ van topchef Gordon Ramsay.
Er zit een vaste verhaalstructuur in het programma: een restaurant wordt verschrikkelijk gerund, Gordon komt langs, schreeuwt erop los, motiveert, geeft het restaurant een make-over en het restaurant floreert weer of gaat definitief dicht. Ik heb weinig met dat programma op. Zoals die man kan schreeuwen en zuur kan kijken…
Wacht eens… Gordon is een kok. Zuur is een smaak. Smaak + kok = lekker eten. Verhaalstructuur…Wat kunnen een verhaal en lekker eten met elkaar gemeen hebben?

Vakantievoorpret

Voorpret bij een vakantie is voor mij ook echt de halve pret en ik ben dol op lekker eten. Toen ik mijn vakantie had geboekt, ging ik daarom al snel kijken wat de culinaire specialiteiten op mijn bestemming zijn. Ik kwam erachter dat daar een multiculturele keuken is, met talloze ingrediënten en smaken.
Multicultureel, verschillende smaken, zuur kijkende Ramsay, aha! Ik heb geen idee hoe de laatste puzzelstukjes zijn gevallen, maar ik besefte opeens: je kan een verhaal bedenken met een restaurantmenu!

Kijk maar eens naar deze tabel en de achterliggende narratieve symboliek die je op een menukaart kan vinden:

In een menu betreft het	In een verhaal vertaalt zich dat naar
voor- hoofd- en nagerecht	een begin, midden en eind van een verhaal
smaken	de beleving of gevoelens bij gebeurtenissen: zoete dromen, bittere scheiding
culturele origine van een gerecht	* (culturele) normen en waarden: een verhaalthema * de plaats waar het verhaal zich afspeelt
aantal calorieën	hoe ‘verteerbaar’ is het verhaal? Is de toon licht, of juist heel zwaar?
de prijs van het gerecht	in wat voor sociaal-economische omgeving speelt het verhaal zich af? Hoe duurder het gerecht, hoe hoger de status of het milieu van je personage is.
De ingrediënten	wat zegt dat over je personage of de omgeving van het restaurant? (Dat het op de kaart staat, of dat je personage voor een bepaald ingrediënt kiest) Enkele voorbeelden: * als het vlees op de kaart halal is, dan heb je een islamitisch personage, of staat het restaurant in een islamitisch land; * aardappels of friet wijzen vooral op het westen, rijst en noedels meer op het oosten van de wereld.

De meeste dingen zullen voor zich spreken, andere zaken licht ik wat meer toe.

Smaken

Er zit een heel groot verschil tussen zoete kersen en mierzoete suikerspin. Als jij zegt een verhaal te schrijven op basis van een suikerspin, verwacht ik een klef stel. Kijk eens of je voor jezelf dat soort verhoudingen kan gebruiken om een gerecht om te zetten naar een element voor je verhaal. Natuurlijk kan een gerecht of voedselsoort ook bepaalde beelden oproepen, zoals een meisje dat eerder genoemde zoete kersen in een schortje bewaard na het plukken. Een idee voor je hoofdpersonage?

Culturele origine van een gerecht

Wie stamppot zegt, zegt Nederland. En wat zegt Nederland nog meer? Je kan hier alle kanten mee op. Vul bijvoorbeeld het welbekende zinnetje ‘Denkend aan Holland’ aan. Ongeacht wat er naar boven komt drijven, het kan allemaal aanleiding geven voor een nieuwe brainstorm. Hou je opschrijfboekje paraat!
Je kan ook kijken naar bepaalde culturele normen en waarden die een land heeft. Die kan je opschrijven in een woordenweb, of je kan de culturele dimensies van Geert Hofstede nalezen. Daar schreef ik in deze blogpost al uitgebreider over.

Voor-hoofd-en nagerecht

Je kan voor-hoofd-en-nagerecht gerust combineren, maar let er dan wel op dat je de symboliek niet te letterlijk gaat nemen. Ik denk niet dat iemand op het idee zou komen om te beginnen met een garnalencocktail, als hoofdgerecht een suikerspin te nemen en af te sluiten met zeer sterke koffie…
Maar in een verhaal zou het symbolisch wel passen. De garnalencocktail zou symbool staan voor de plaats waar het verhaal begint (een kustgebied) vervolgens gaat het middenstuk over een kleffe romance, en eindigt het zeer bitter wanneer het stel uit elkaar wordt gedreven.
Ook kan een patatje oorlog plotseling een stuk minder calorieën tellen…

Menuelementen combineren

Je kan uit dit menu veel inspiratie halen, maar je maakt het jezelf erg lastig als je elk element daarvan meeneemt om een geheel van te maken. Kies een paar menu-elementen om het overzichtelijk te houden voor jezelf: Japans gerecht + veel calorieën = zwaarbeladen samoeraiverhaal

Laat je niet te veel beperken door de woorden menu en restaurant. Als je ergens een selectie aan eten of drinken kan krijgen waar je voor moet betalen, heeft het een menu! Dus dan kan je ook kiezen uit het assortiment van een:
* take-out koffiezaakje;
* fruitboer op de markt;
* snoepautomaat;
* de verschillende toppings voor op je hotdog bij de hotdogkar op straat.

Ook het type restaurant kan je al het een en ander vertellen.

Om je op weg te helpen heb ik al een aantal dingen op mijn menu gezet. Schrijf smakelijk alvast 🙂

À la carte menu verhaal en taal

Baklava €€€€ — Geniet van een zoet zwijmelverhaal in de hogere Arabische kringen
Broodje bal van wegrestaurant ‘de asfaltvreter’ — Ga met Ton mee op zijn truckersavonturen
Pikante cocktails op een dakterras — Deze avond gaat in de slaapkamer verder en is morgen weer vergeten…
Zeer pittige Mexicaanse kip — Een drugskartel in Mexico doet dingen die het daglicht niet kunnen verdragen
Champagne € van restaurant ‘de gouden vork’ — Dit zakenetentje loopt anders dan de hoge pief had gedacht…

Buffet verhaal en taal

Om zelf een heerlijk verhaal van te maken:

* licht verteerbaar eten in een Ierse pub
* zwaar verteerbare zuurkool €€€€
* een koosjer feestbuffet
* Croissant €€ van een Parijse bakkerij
* zoete maïs op een stokje € van een straatverkoper in Amerika