Iedere keer als ik een schrijfwedstrijd organiseer, wordt het aantal deelnemers en het enthousiasme groter. Dank aan iedereen die aan de wedstrijd heeft meegedaan.
Door het grote aantal deelnemers duurde het iets langer om een winnaar te kiezen, maar er is nu een winnaar: ‘Ik en de gopnik’ van Dominique Heuff. Gefeliciteerd, Dominique!

Het verhaal van Dominique heeft een mooie schrijfstijl, en bijzondere personages die elkaar ontmoeten in een setting die je bij hen niet zou verwachten. Buiten die bijzondere omstandigheden weet Dominique ook liefde in een uniek daglicht te zetten en tussen de regels door er een heel sprekende boodschap over mee te geven. Veel plezier met lezen!

Ik en de gopnik — Dominique Heuff

Die zondagavond deed zich een zeldzaam moment voor in een land dat bekend staat om zijn gure klimaat. Tijdens het gouden uur waren de wolken compleet weggetrokken. Zonlicht danste op de golven van de rivier die, nu eens niet voortgejaagd door de wind, tegen de boten kabbelde. De scheepjes lagen voor anker, hun eigenaren waren thuis, bij de familie, voordat ze morgenvroeg weer het water op zouden gaan. Aan de andere kant van het water lagen de heuvels, de grillige toppen waarvoor we waren gekomen. Het zonlicht onthulde hoeveel tinten groen hen bedekten.
De heldere lucht had mij naar buiten gestuwd. Hoewel mijn kuiten nog zuur waren van de inspanning van die dag, had het licht een aantrekkingskracht op mij die sterker was dan mijn spierpijn. Ik had sowieso amper de tijd gehad om dit stadje te verkennen, ik was vooral in de omringende natuur geweest. Morgen zouden we alweer doorreizen. Mijn echtgenoot had bedankt voor nog een avondwandeling, die had zijn heil gezocht in drie halve liters die het verzuringsproces stevig hadden versneld.
Ik liep stroomopwaarts met de rivier mee. Hoewel ik wist dat het een rivier was, was hij zo breed dat het net zo goed een meer had kunnen zijn. Vanuit mijn hotelkamer had ik er uitzicht op, inclusief het visrestaurant aan het eind van de pier waar ik nog geen mens had gezien. De verf bladderde van de kozijnen en een handschreven vel papier voor het raam kondigde aan dat de eigenaar zijn geluk op een andere locatie wilde beproeven. Als je het centrumpje van de stad uitliep, langs de twee restaurants die nog wel na negenen maaltijden serveerden en die je volgens onze hoteluitbater te allen tijde moest zien te vermijden, kwam je uit bij een lange straat huizen met vrijstaande kamers voor de nacht. Ik gaf de eigenaren geen ongelijk. Je zou gek zijn als je geen graantje meepikte van de toeristen die naar deze stad kwamen om de natuur te verkennen. Waar zij vandaan kwamen was die ver te zoeken, en de lokale bevolking had geen tijd zich erin onder te dompelen. Zij moesten werken op de vissersboten of in de mijnbouwindustrie om hun brood op de plank te krijgen.
In een kromming van de rivier ontvouwde zich een kiezelstrand. Het waren niet de stenen waarover ik vandaag was geklommen en weer afgedaald. Niet de potentiële moordwapens waarop ik bij gladheid kon uitglijden en mijn schedel zou splijten op hun puntige uitsteeksels. Nee, het waren fijne kiezels, waar kinderen op waterschoentjes konden spelen. Als het niet zo koud was geweest, had ik overwogen mijn wandelschoenen uit te trekken en pootje te baden.
Water heeft me altijd aangetrokken. Ik houd van het geluid. Ik houd ervan om op warme dagen mijn voeten onder te dompelen in de koelte en te voelen hoe het natte zand ze opzuigt, alsof ik wortel schiet. Ik houd ervan hoe het stroomt, hoe het water nooit hetzelfde is, waar en wanneer je er ook naar kijkt. Het is onmogelijk gespannen te blijven als je het ruisen van golven hoort.
Het kiezelstrand ging over in een grasveld, wat een mooie plek zou zijn voor de ouders van de hypothetische kinderen om op een picknickkleed een toegeknepen oogje in het zeil te houden. Het was verbazingwekkend netjes bijgewerkt voor deze stad. Er stonden een aantal bankjes gericht naar de rivier. Ze waren leeg. Iedereen zat in de bar of het restaurant of bij zijn familie. Toch moeten deze bankjes ooit zijn geplaatst om mensen die net als ik de charme van deze plek hebben erkend.
Ik nam plaats op het bankje dat het verst bij mij vandaan stond. Ik keek uit over het water, waar nog meer boten voor anker lagen. Hoe komen de eigenaren bij hun boten, zo ver op het water? Ik zag roeiboten voor me in dezelfde staat als het visrestaurant. Het was een zorg voor morgen. Deze avond was het tijd om te rusten, voor iedereen. Ik voelde de warmte van de avondzon op mijn gezicht, zo warm dat ik mijn jas van The North Face uittrok en naast me op het bankje legde. Wie had dat gedacht, in dit land, in deze tijd van het jaar? Ik hoorde het krijsen van de meeuwen, en ik luisterde hoe mijn interne maalstroom aan gedachten langzaam tot stilstand kwam, totdat er niets meer over was dan mijn ademhaling.
Het was in deze status van ontspanning dat ik hem zag. De gopnik.
Hij was tientallen meters bij me vandaan en liep over het kiezelstrand. Maar hij was onmiskenbaar een gopnik; ik herkende de drie Adidasstrepen op zijn zwarte trainingsbroek van meters ver. Het merk was hét statussymbool onder de lokale straatschoffies. Hij maakte zijn verschijning compleet door de capuchon van zijn donkerblauwe hoodie over zijn hoofd te hebben getrokken. Op zijn rug droeg hij een stoffen rugzakje dat bijna op zijn kont bungelde. Er kon niet heel veel in zitten.
Ik was de afgelopen dagen alert geweest op deze types. We waren gewaarschuwd: ze rolden je portemonnee waar je bij stond, ze hadden voor niemand respect. Ze hingen vaak in groepen rond bij metrostations of in de grote flatgebouwen waar de gemiddelde burger woonde. Plekken die je als bezoeker diende te vermijden. Soms liep je langs tunneltjes waar het trottoir bezaaid lag met schilletjes van zonnebloempitten, een teken dat de gopniks hier terrein hielden. Je liep dan snel door, met je blik naar de grond. Zelfs met mijn echtgenoot aan mijn zijde voelde ik hun neerbuigende blik. Als ik ze zag kijken, werd ik me pijnlijk zelfbewust. Wie was ik wel niet, dat ik veel geld had neergelegd om in landschappen te geraken die de gemiddelde inwoners van het land zich zelf niet eens konden veroorloven? De straat, die was van hen. Daar konden wij bovenmodalen maar beter op onze tellen passen.
Daar, op dat bankje aan het water, was er geen alarmgevoel. Mijn hoofd was leeg. Was het de zon die me loom had gemaakt, of de vertraging in mijn gedachten? Ik bleef zitten op mijn plek en sloeg de gopnik gade.
Hij was niet alleen. Hij had een hond bij zich. Zo’n stevige vechthond, een Stafford of iets dergelijks, ik kon het ras niet precies duiden. Deze had zijn staart nog, die heen en weer kwispelde. De hond besprong de gopnik, waarna die een balletje of een steen weggooide om te apporteren. Soms bleef de hond langer weg, dan had hij iets geroken dat interessanter was dan wat hij moest halen. Toch kwam hij steeds terug bij zijn baasje, nog harder kwispelend.
Opeens voelde ik aan alles: deze gopnik ging mij aanspreken.
Er stonden nog drie andere bankjes op het grasveld. Ze waren alle nog steeds leeg. Toch wist ik: hij zou mijn bankje uitkiezen. Het enige bankje met gezelschap. Ik zat aan de linkerkant, naast mij was plek voor nog een aanbidder van het tafereel. In de metro in de hoofdstad had ik een heuptasje onder mijn jas gedragen om mijn kostbaarheden uit grijpgrage handen te houden. Het heuptasje lag nu onderaan in mijn koffer, in de veronderstelling dat ik die in dit rustige gebied niet nodig zou hebben. Nu zat mijn portemonnee gewoon in mijn jaszak, van de jas die naast mij voor het grijpen lag. Ik zou zonder jas en geld terugkeren naar het hotel, waar mijn man stampij zou maken bij de politie en alles op alles zou zetten om mij mijn spullen terug te bezorgen.
Opeens wenste ik vurig dat de gopnik mij zou aanspreken.
Hij had geen haast. Hij bleef aan de waterkant dralen, totdat de hond het grasveld op rende. Ik draaide mijn blik niet af zoals ik was gewend. Ik wist dat we daar alle drie waren om dezelfde reden. Het licht en de rivier hadden ons aangetrokken. Wij waren nu deel van deze plek en dit moment.
De hond rende op me af.
Ik ben niet bang voor honden, ook niet voor grote exemplaren, dus ik verroerde me niet. Hij duwde een natte snuit tegen mijn hand en ik aaide het dier. Hij antwoordde door mijn panty onder te kwijlen.
‘Kolja, laat die vrouw met rust!’
Daar was hij, het moment waarvan ik had aangevoeld dat het onvermijdelijk was. De gopnik was achter zijn hond aangerend en zat nu op enkele meters van mij in zijn typerende hurkpositie. De hond, Kolja dus, rende kwispelend om hem heen.
‘Dat geeft niet. Ik vind honden leuk,’ stelde ik hem gerust.
Ik kon zijn gezicht zien, al was het geen opmerkelijk gezicht. Het was precies het gezicht dat je in een hoodie zou verstoppen. Jonger dan ik. Ik werd me ineens bewust van mijn nette rok die ik na de wandeling had aangetrokken voor het diner. Nergens voor nodig geweest. Mijn echtgenoot was in het zweet van zijn inspanning in de bar gaan zitten.
‘Ja, maar hij kwijlt je helemaal onder als je niet uitkijkt. Sorry daarvoor.’
Ik glimlachte. De gopnik bleef zitten, aaide de hond die om hem heen sprong.
‘Hij is nog maar een pup.’
‘Een pup?’ De hond had het formaat van een volwassen geit. ‘Hoe groot wordt hij dan wel niet?’
De gopnik gebaarde tot hoog boven zijn gehurkte positie uit. ‘Enorm.’
‘Gelukkig heb je een mooie plek om hem los te laten,’ knikte ik naar het strand.
‘Dit is zijn eerste keer aan het water.’
Net als ik. ‘Het is een schitterende plek.’ Mooier dan de natuurreservaten waarvoor ik hier naartoe was gereisd. Ik besefte het met licht in mijn hart.
De gopnik volgde mijn blik naar het water. ‘Ik kom hier eigenlijk nooit.’
‘Als ik hier zou wonen, zou ik hier vaak wandelen. Zeker met een hond.’
Mijn man en ik hebben geen hond. Hij zou wel heel graag willen, maar het past gewoon niet in ons leven dat een van ons, of beide, elke dag wel gebiedt ergens onze opwachting te maken. Zo vaak dat zelfs de leuke dingen veranderen in het volgende punt op mijn takenlijst, en dat terwijl ik nog aan tafel zit bij dat bevriende stel, ik al in gedachten bij de lunchafspraak met mijn ouders de volgende dag ben.
‘Ik woon hier nog niet zo lang,’ zei de gopnik. ‘Ik heb in het visrestaurant gewerkt, maar de eigenaar betaalde me niet op tijd. Nu werk ik in de supermarkt, maar het is zwaar. Vroeg opstaan.’
Mijn interne commentaarstem, door licht en water verdoofd, schoot wakker en had direct haar oordeel klaar. Als een echte gopnik die niet van werken houdt, zei ze. Het vooroordeel deed de binnenkant van mijn wangen opflakkeren. Wat zat ik mezelf hier verheven te voelen. Ik werd me opnieuw bewust van mijn sociale positie, mijn nette kleding, de North Face-jas die ik achteloos naast me neer had gegooid. Ik had gelezen dat die jas even duur was als het gemiddelde maandsalaris in dit land.
Gopnik keek er geen moment naar. Hij bleef op zijn respectabele afstand zitten. Kolja rende af en toe weg om aan de lavendel te snuffelen die in een bloemperk bloeide. De gopnik hield hem met een schuin oog in de gaten, maar bleef zitten waar hij zat.. We kletsten ondertussen wat, over zijn huis, over mijn wandelingen en het vervolg van mijn reis. Over het hotel waar we sliepen, waar hij ook een maand een kamer had gehuurd. Het bleek de kamer tegenover die van ons te zijn, waar mijn echtgenoot nu ongetwijfeld in zijn ondergoed op bed door zijn socials lag te scrollen. Zou hij zich afvragen waar ik bleef?
‘Het is fijn om met iemand te praten,’ zei de gopnik toen. ‘Ik praat eigenlijk alleen met Kolja.’
Mijn borstkas begon te gloeien. Ik had het al geweten toen ik hem op het strand had gezien, het onvermijdelijke gesprek dat wij zouden voeren, ik en de gopnik. Nu wist ik het zeker dat wij waren voorbestemd hier samen te zijn. Ik houd zielsveel van mijn man, maar hij zou de schoonheid van deze plek niet begrijpen. Hij zou mij als een schild voor deze jongen hebben afgeschermd en me dit moment hebben ontnomen. Bij dat idee ervoer ik een hevig gemis.
Ik dankte de jongen dat ik dit moment met hem mocht delen.
Hij stond op uit zijn hurkende positie. Schoorvoetend liep hij op me af en nam naast mij plaats op het bankje. Mijn jas met mijn portemonnee interesseerde hem nog steeds niets.
We keken toe hoe de zon wegzakte achter de grillige toppen. Ik voelde zijn stralen in mij, en ik wist dat mijn metgezel dat ook voelde. We keken totdat Kolja aan zijn eigen riem te trekken, die de jongen in zijn hand had. Hoe ironisch dat het uitgerekend de hond was die ons weer terug naar het leven sleurde. Net als de rivier moesten wij ook met de stroom mee gaan, verder, naar onze bestemmingen, waar wij als wij aan zouden komen al niet meer dezelfde zouden zijn als wij nu waren.
Toen ik bij mijn man terugkeerde, zei hij dat ik straalde.

Foto doorAaron Burden verkregen via Unsplash.

Het is weer tijd voor een nieuwe schrijfwedstrijd. Omdat de deelnemers van de wedstrijd ‘de vreemdeling’ een uitdaging zowel waardeerden als aankonden, komt er gewoon nog een.  
We gaan experimenteren met het begrip liefde. In deze schrijfwedstrijd mag liefde alle mogelijke vormen aannemen, behalve dan die van romantiek en seks. Ja, dat is even iets anders, hè?

Opzet van schrijfwedstrijd allerlei soorten liefde

Liefde is een ontzettend groot begrip, maar in fictie wordt het nogal eens ingeperkt tot romantiek en/ of seks en lust. Daarmee vergeten we dat liefde in veel meer dingen vindbaar is. Liefdesverhalen waarin alle andere soorten liefde centraal staan, lees je relatief weinig. Of we noemen ze simpelweg geen liefdesverhalen. Dat vind ik jammer. Dus gaan we het liefdesgenre met z’n allen wat uitbreiden en aanvullen.  😉

Inhoudelijke voorwaarden voor je verhaal

*Je personages mogen niet verliefd worden en er mag geen romantiek in het verhaal voorkomen. Je personages hebben ook geen seks met elkaar en zien elkaar niet als (potentiële) bedpartners. Lees: als je schrijft over liefde tussen personages, moet uit je verhaal duidelijk blijken dat wat de personages voor elkaar voelen liefde van een ‘ander soort’ is.  Er mag geen element zijn dat aanstuurt op iets als: uit lust of romance kan liefde voortkomen. Over dat soort liefde gaat deze wedstrijd uitgesproken níet.  

*Liefde staat vrijwel nooit op zichzelf. Je zou zelfs kunnen zeggen dat liefde zich laat zien in de vorm van vriendschap, opoffering, moed, geborgenheid… wat dan ook. Maar waarom voelt het dan tóch als liefde, volgens jou? Wat geeft het net dat extra ‘zetje’? Dat element moet duidelijk worden in je verhaal.

Aandachtspunten en tips

* Je zal liefde als eerste moeten (her)definiëren volgens een definitie die je zelf vindt passen voordat je het goed kan omschrijven. Dat is lastig, maar dit artikel helpt je wat op weg.  

* Waak ervoor dat je niet doorslaat in het verklaren -dan wel letterlijk, dan wel met een overvloed aan show don’t tell-  waarom je onderwerp liefde betreft, en geen ‘gewone hobby’ ‘gemiddelde vriendschap’ of wat het dan ook is waar je over gaat schrijven. Daar krijg je geheid een infodump van.

* Als alles goed gaat, kan je een lezer overtuigen van die/ jouw liefde, zonder het mooier of groter te hoeven maken dan het is.
Stel dat je een grote liefde hebt voor knikkers. Het helpt dan niet om eindeloos te schrijven over de kleuren en de grootte van de knikkers die je zo mooi vindt, in de hoop dat de lezer inziet dat er niets mooiers op deze wereld is. Dan leest jouw liefde eerder cliché dan oprecht.  
Het is efficiënter om te beschrijven hoe en waarom jij daar zo zélf blij van wordt of zo in dat soort liefde gelooft. Dat komt veel natuurlijker over en leest dus ook vlotter, zonder dat je iets hoeft te forceren.

* Heb je wat voorbeelden nodig van soorten liefde waar je over kan schrijven? Alsjeblieft!

– Liefde tussen ouder en kind
– Liefde voor een hobby
– Liefde voor een land
– Liefde voor een bepaald gerecht of keuken
– Liefde voor een vaardigheid (schrijven, wiskundige formules oplossen, mooie tuinen aanleggen)
– Liefde tussen vrienden
– Liefde voor God of de natuur
– Liefde tussen mentor en leerling
– Iets opofferen voor iemand anders zodat die iets kan bereiken
– Jezelf kwetsbaar opstellen zodat de ander zich gehoord voelt

Enzovoorts.

Gebruik dit lijstje als geheugensteuntje voor het idee dat liefde heel breed kan zijn. Wat dat betreft mag er heel veel. Maar uit je verhaal moet blijken waarom dit verhaalelement is ‘gepromoveerd’ tot liefde in plaats van dat het gewoon iets moois of fijns is.  

Wedstrijdvoorwaarden schrijfwedstrijd allerlei soorten liefde

* Eén inzending per persoon.
* Je verhaal is maximaal 3000 woorden.
* Gedichten mogen helaas niet ingezonden worden voor deze wedstrijd
* Inzenden van je verhaal kan vanaf 24 mei 2024 tot en met 24 augustus 2024. Je hebt dus drie maanden de tijd om een verhaal te schrijven.

Stuur je inzending naar nadinevandesande@outlook.com met de onderwerpregel: schrijfwedstrijd allerlei soorten liefde.

Ieder genre is welkom ,behalve ‘romantisch’ en ‘erotisch’. Maar dat lijkt me op dit punt duidelijk 😉.

De winnaar ontvangt een uitgebreid leesrapport voor een tekst van 3000 woorden. Dat mag het ingezonden verhaal voor de wedstrijd betreffen, maar ook een (deel van een) ander zelfgeschreven verhaal. Aan de winnaar de keuze!

Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd. Ik neem persoonlijk contact op met de winnaar of winnares. Als diegene dat wil, zal ik het winnende verhaal op mijn blog publiceren.

Veel plezier en succes met schrijven!

Foto door Mandy von Stahl, verkregen via Unsplash.

Het is weer tijd voor een nieuwe schrijfwedstrijd. Deze keer ga ik de deelnemers flink uitdagen!
We gaan experimenteren met open einden en een verhaalopzet gebruiken waar een butterfly-effect centraal staat.

Opzet van schrijfwedstrijd de vreemdeling

Je personage komt een vreemdeling tegen. Die enkele ontmoeting verandert het leven van je personage voorgoed. Hoe? Dat is aan jou, maar ook aan de lezer! Je schrijft namelijk een verhaal waarvan het einde op verschillende manieren geïnterpreteerd kan worden.

Inhoudelijke voorwaarden voor je verhaal

*Je hoofdpersoon en de vreemdeling mogen elkaar letterlijk voor de eerste keer ontmoeten, of mogen elkaar oppervlakkig kennen, zoals je de vaste kassamedewerker van de supermarkt misschien kent.

* De ontmoeting/het gesprek moet spontaan en/of (relatief) subtiel ontstaan. Het cliché dat je uit verveling maar met medepassagiers gaat praten op het moment dat de trein een uur stilstaat, is dus uit den boze. Het gesprek dat het leven van je personage verandert, moet dus tot stand komen door een samenhang van meerdere details, of schakels van het butterfly-effect.

* Je einde mag geen vaststaande conclusie zijn over hoe het leven van de hoofdpersoon verdergaat. Als je het verhaal aan drie mensen zou laten lezen, zou je idealiter minstens twee, zo niet drie antwoorden moeten kunnen krijgen op de vraag: ‘Hoe gaat het leven van de hoofdpersoon nu verder?’
Met andere woorden: er zit een ‘wat als’-element in:

Als een tienermeisje op straat gescout wordt door een modellenbureau, laat je het verhaal eindigen met het meisje dat naar het kaartje van de scout kijkt. Als ze deze baan buiten het geschreven verhaal om aanneemt en een supermodel wordt, verandert dat natuurlijk haar leven. Als ze dat níet doet, verandert haar leven in zekere zin nog steeds. Dan heeft ze altijd een moment om later in haar leven terug te kijken op dat moment en te denken:
– Als ik supermodel was geworden, was ik misschien binnen drie jaar gestoord geworden van de druk in de schoonheidsindustrie: nu ben ik gelukkig als studente dierengeneeskunde
– Goddank ben ik supermodel, nu ben ik rijk, anders was ik in de goot beland/ gebleven, want mijn leven stond echt op het puntje van de afrond.

Kijk eens naar deze tip en deze voor wat opzetjes voor het schrijven van een open einde. Deze schrijfoefening helpt je ook wat verder.

Aandachtspunten en tips
* Je kletst misschien gezellig met je bijrijder in de bus over het weer, maar als je ‘toevallig’ praat over iets dat een leven kan veranderen, is er of een deus ex machina (zoals het voorbeeld van de modellenscout) in het spel, of je personage vertelt diens levensproblemen aan iedereen die het tegenkomt…
Zorg dus dat zowel je hoofdpersonage als de vreemdeling een reden hebben dat ze dit gesprek starten en blijven voeren. Dat moet in het verhaal duidelijk worden.

* In fictie en in het echte leven gebruiken we vaak uitvergrote taal: “Je bent de knapste man die ik ooit heb gezien.” “Als je dat doet, dan vermoord ik je!” Als een uitspraak een leven verandert, zijn deze uitroepen waarschijnlijk geen overdrijvingen. Wat maakt dat je personage beseft dat de vreemdeling iets wat een cliché lijkt, echt meent of dat dat in ieder geval zo lijkt?
Oftewel: waarom heeft de onzekere man nooit geloofd dat hij knap is, maar gelooft hij dat na dat gesprek wel? Of waarom wordt je maffialid vaker met de dood bedreigt, maar haalt die nu niet achteloos de schouders op en wordt hij daadwerkelijk doodsbang?

* De oplettende lezer merkt op dat voor deze schrijfwedstrijd overromaniseren geen goede tactiek is 😉 Een kernemotie centraal stellen gaat je meer helpen.

Wedstrijdvoorwaarden schrijfwedstrijd de vreemdeling

* Eén inzending per persoon.
* Je verhaal is maximaal 5000 woorden.
* Inzenden van je verhaal kan vanaf 24 augustus 2023 tot en met 24 november 2023. Je hebt dus drie maanden de tijd om een verhaal te schrijven.
Stuur je inzending naar nadinevandesande@outlook.com met de onderwerpregel: schrijfwedstrijd vreemdeling.

Ieder genre is welkom.

De winnaar ontvangt een uitgebreid leesrapport voor een tekst van 5000 woorden. Dat mag het ingezonden verhaal voor de wedstrijd betreffen, maar ook een (deel van een) ander zelfgeschreven verhaal. Aan de winnaar de keuze!

Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd. Ik neem persoonlijk contact op met de winnaar of winnares. Als diegene dat wil, zal ik het winnende verhaal op mijn blog publiceren.

Foto door Priscilla Du Preez verkregen via Unsplash.

Als je een schrijfwedstrijd wil winnen, moet je niet alleen goed kunnen schrijven. Je moet weten waar een jury op let en je tekst moet op kunnen vallen. Dat vergt wat extra voorbereiding: hoe kies je een verhaal uit dat je gaat schrijven voor een schrijfwedstrijd?

Welk verhaal kies je uit voor een schrijfwedstrijd?

Als je aan een schrijfwedstrijd meedoet, schrijf je meestal al wat langer of in ieder geval graag. Het verhaal dat je inzendt voor de schrijfwedstrijd, is niet het eerste en het enige dat je geschreven hebt. Je zal over meer dan één onderwerp willen schrijven. Vorig jaar schreef je een feelgood die zich afspeelde in het buitenland en waar de cocktails rijkelijk vloeiden. Nu ben je met een roman bezig waarin het leven met Alzheimer centraal staat. Zo kan je meerdere verhalen in gedachten hebben. Om eerst maar even een aantal open deuren in te trappen:

Past het verhaal bij een schrijfwedstrijd?

Je hebt een verhaal gekozen dat je graag zou willen schrijven, maar weet je ook of het past bij een schrijfwedstrijd?
Nog buiten de wedstrijdvoorwaarden (het woordenaantal, het toegestane genre, enzovoorts) zijn er nog wat andere dingen die een verhaal geschikt(er) maken voor een schrijfwedstrijd. Hiervoor moet je een beetje in het hoofd van de jury kijken en weten wat er op dat moment populair is binnen het genre dat je schrijft. Met een beetje voorbereidend werk kom je vaak al een heel eind! Stel jezelf de volgende vragen:

* Wie is de jury?
– Als een uitgever een schrijfwedstrijd uitschrijft, kijk dan ook eens naar de fonds van die uitgever. Als je een verhaal schrijft dat daarbij aansluit, vergroot je je winkansen.
– Als een organisatie of persoon eerder een schrijfwedstrijd heeft georganiseerd, kijk dan eens naar eerdere winnaars. Een verhaal heeft niet voor niets gewonnen. Iets in het winnende verhaal sprak de jury aan. Kun je bedenken wat dat zou kunnen zijn?
– Als een schrijfcoach of een schrijversgroep de wedstrijd organiseert, kan je misschien wel uitvinden wat de stokpaardjes zijn van de organisator. Dat kan een bepaalde schrijfstijl zijn, maar het kan ook betekenen dat de jury gevoeliger is voor goede worldbuilding dan voor een mooi uitgewerkte dialoog. Daar kan je dan proberen op in te spelen.
Waak er wel voor dat je niet puur gaat schrijven wat je denkt dat de jury mooi gaat vinden. Dat weet je immers nooit zeker en de jury zou bovendien ook nog eens door dat trucje heen kunnen prikken…

* Wat kenmerkt mijn genre?
– Een goed begin is het halve werk. Schrijf eens voor jezelf op wat essentieel is voor je gekozen genre. Een romantisch verhaal kan niet zonder tortelduifjes, dat snapt iedereen. Maar wat kan je nog meer bedenken? Schrijf ook dat eens op. Dan staat je verhaal al een stuk steviger in de steigers. Hoe kan en wil jij vervolgens een draai geven aan die bekende tropes?
– Wat betekent het concreet om een unieke draai te geven aan een veelgebruikte trope?
Verhalen zijn net als zoveel dingen aan mode onderhevig. Dat heeft zowel een voordeel als een nadeel bij schrijfwedstrijden. Je kan veelgebruikte tropes in je voordeel gebruiken: als je schrijft wat actueel en populair is, bewijst dat dat je weet wat er speelt in schrijversland en dat je daarop in kan spelen. Een nadeel is dat als iedereen dat doet, je binnen de schrijfwedstrijd de kans loopt om met een cliché aan te komen zetten. En dan val je weer niet voldoende op. Vooraf weet je nooit wat de andere deelnemers gaan schrijven. Bovendien weet je niet wat de jury specifiek mooi(er) vindt: de kleinste details kunnen daarin het verschil maken. Maar als je weet wat je schrijft en ook waarom, ga je in ieder geval goed voorbereid de schrijfwedstrijd in.

* Forceer ik niet te veel?
Meedoen aan een schrijfwedstrijd kan een goede manier zijn om te oefenen voor als je de ambitie hebt om ooit bij een uitgever aan te kloppen. Je zorgt dan immers ook voor een goede voorbereiding. Maar je kan daarin ook doorslaan. Als je eindeloos gaat kijken wat de uitgever mooi vindt, raak je vroeg op laat het zicht op je eigen verhaal en je schrijversstem kwijt. Dat is nooit de bedoeling. Als je merkt dat je voor een schrijfwedstrijd al net zo krampachtig probeert je verhaal ‘goed’ te maken om maar aan een wens van een jury te voldoen, laat dat dan een vriendelijke herinnering zijn dat je de teugels wat dat betreft wat meer mag laten vieren.

Foto door Fahrul Azmi op Unsplash.

Er is weer een schrijfwedstrijd van start gegaan op verhaalentaal.blog! Reden genoeg om ook eens te kijken naar hoe je schrijfwedstrijden kan winnen. Natuurlijk moet je een goede tekst schrijven, maar wat is een goede tekst dan precies? Kon je maar in het hoofd van de jury kijken… Zullen we dat dan eens doen? 😉
Dit zijn zaken waar een jury op let bij inzendingen van een schrijfwedstrijd.

De slush pilemethode

Ken je het principe van de slush pile? Die manier van selecteren gebruikt een jurylid van een schrijfwedstrijd ook. Als een tekst niet meteen prikkelt, dan wordt die aan de kant gelegd.
Iedereen, beginner of gevorderde, mag meedoen met een schrijfwedstijd. Meestal trekken schrijfwedstrijden ook schrijvers van beide niveaus aan en een jurylid weet dat. Dus als het jurylid een inzending ziet die start met:

Zoals iedere donderdagmorgen ging Kees naar kaasboer Pietje op de markt.
“Ha Pietje. Lekker weertje hè?”
“Jazeker, Kees. Pondje jong belegen, zoals altijd?”

dan wordt die meteen opzij gelegd. In deze tekst begint met een infodump een een jurylid weet dat:
* starten met een infodump (die ook nog eens routine betreft) een beginnersfout is. Als je wat meer ervaring hebt met schrijven, is het schrappen van de infodumps meestal een van de eerste dingen die je qua schrijversinzicht leert. Deze schrijver heeft dus nog geen echt schrijversinzicht. Dat maakt de kans op verbetering van de schrijfkwaliteit in de zinnen, alinea’s en pagina’s die volgen zeer klein.
* er óók deelnemers zijn die niet met infodumps starten en dus beter kunnen schrijven. Dan gaat het verhaal over kaasboer Pietje dus al niet meer winnen.

Een goede openingszin

Tenzij je met net zo’n overduidelijke infodump als hierboven begint, hoef je niet bang te zijn dat je verhaal na drie zinnen of een tiental woorden al wordt afgekeurd. Maar probeer zeker in de eerste grofweg honderd tot honderdvijftig woorden al een wat- of waaromvraag bij de lezer op te roepen, zoals bij een pageturner.

De openingszin van ‘Trots en vooroordeel’ van Jane Austen wordt vaak de beste aller tijden genoemd:

“Iedereen is het erover eens dat een alleenstaande man die een groot vermogen bezit, een vrouw moet hebben.

Waarom is deze zin zo goed? Omdat die het hele verhaal, en het thema, en de heldenreis samenvat. Bovendien kom je er later ook nog achter dat je Austen zelf aan het woord ziet en dat ze hiermee een – nog verborgen- cynisme over deze stelling uitdrukt. En dat in een zin!
Maar ook als je dat allemaal (nog) niet wist van dit beroemde boek, dan gaat de pageturnerregel alsnog op:
Waarom is iedereen het daar over eens? Wat speelt er in het leven van het personage dat dit überhaupt ter sprake komt? Wie stelt dit? Een welgestelde man die pocht met zijn vrouw? Een vrouw die pocht dat ze een welgestelde man gevonden heeft? Een vrouw die een man zoekt? De mogelijkheden zijn eindeloos en je wordt meteen nieuwsgierig gemaakt naar het wie, wat en waarom.

Beheersing van de basis

Als je een schrijfwedstrijd wil winnen, moet de basis van het schrijven onder de knie hebben. Hoewel de meningen van juryleden zullen verschillen wat precies basistechnieken zijn en wat al wat meer richting een volgend niveau van schrijfvaardigheden gaat, zijn de volgende vaardigheden wel echt essentieel voor een vertrekpunt voor het schrijven van een goede tekst:
* het kunnen identificeren en voorkomen van infodump;
* beheersing van show don’t tell;
* een heldenreis kunnen schrijven zonder een Mary Sue
* een consistente verhaallijn: je springt niet van de hak op de tak, zowel qua gebeurtenissen als qua spanningsboog.

Een origineel verhaal

Het lijkt misschien een open deur, maar zorg ervoor dat je verhaal origineel is. Zeker als je meedoet aan een schrijfwedstrijd voor een specifiek genre, is de kans groot dat veel anderen schrijvers met dezelfde tropes aan de slag gaan. Dat is ook niet zo gek. In een romantisch verhaal komt immers ook vaak een onbereikbare liefde voor, in een horrorverhaal moet er bloed in het rond spatten en een feelgoodroman draait ook bijna altijd om een groepje vriendinnen.
Uiteraard heeft dat ook zijn limieten: een romantisch verhaal zonder een verliefd hoofdpersonage schiet niet op. Maar probeer in ieder geval te laten zien wat er dan wel anders is aan jouw personage of plot. Wat maakt jouw verhaal géén dertien in een dozijn? Laat daarvoor bijvoorbeeld unieke karaktertrekken van jouw personage goed naar voren komen, of sla een onverwachte weg in met een trope die al talloze keren is gebruikt.

Je eigen schrijversstem

Een van de manieren om op een positieve manier op te vallen met je inzending, is om je schrijversstem goed naar voren te laten komen. Je kan je kansen vergroten om een schrijfwedstrijd te winnen door te weten wat er populair is en wat binnen je genre goed aanslaat bij lezers- daarover in een latere blogbost meer- maar trap niet in de val dat je schrijft om op te vallen omdat je dan beter denkt te kunnen scoren. Dan komt je tekst eerder over als een slechte imitatie van andermans werk en dan ga je zeker niet winnen. Met een goede schrijversstem val je ook op!
Als je nog geen unieke schrijversstem hebt, kan je nog steeds meedoen aan een schrijfwedstrijd. Een schrijversstem is ook niet iets wat je kan afvinken op een checklist, dus ga er niet te verwoed naar ‘zoeken’.
Je kan wel proberen om een verhaal eerst volledig uit te schrijven, het te herlezen en dan te bedenken hoe je het nog net iets origineler kan maken. Voeg bijvoorbeeld wat meer van je unieke humor toe of schrijf wat meer sfeeromschrijvingen in de tekst, als jij dat een mooie schrijfstijl vindt. Wie weet wat de jury ervan vindt!

Dit zijn een aantal tips, maar de belangrijkste is dat je tijdens het schrijven niet te veel aan de jury denkt. Dat blokkeert je schrijfproces. Houd de bovenstaande punten in je achterhoofd, maar ga vooral met plezier de uitdaging van de wedstrijd aan.

Succes!

Foto banner door Brooke Cagle op Unsplash.