Tag: manuscript

Zo vergroot je de kans om de slushpile uit te komen

~ verhaalentaal ~ Plaats een reactie

Een afwijzing krijgen van een uitgever is niet fijn. Geen reactie krijgen is misschien nog wel erger, want wat moet je dan fiksen om wel uitgegeven te worden? Met deze tips kom je makkelijker de slushpile uit.

Wat is de slushpile van een uitgever?

De slushpile is de stapel manuscripten die een uitgever moet doorwerken om te zien welke uitgeefwaardig zijn. En omdat het uren duurt om een heel manuscript te lezen en er tig per week binnenkomen, leest een uitgever ze niet allemaal. Je boek wordt beoordeeld op de eerste pagina, zo niet de eerste alinea. Dus dáár moet je al mee scoren, wil je de kans behouden om zelfs maar een overweging voor een uitgeefcontract te krijgen.

Een boek dat de uitgever afwijst: routine of alledaagse dingen

Een beschrijving van een routine is een absolute doodsteek. Beschrijf je in de eerste zinnen:

  • Een ochtendroutine
  • Het uiterlijk van je personage
  • Een dialoog over koetjes en kalfjes
  • Een dialoog met een overduidelijke buitenkantlaag
  • alledaagse sfeeromschrijvingen, zoals het geluid van spelende kinderen bij een verhaal dat zich op een school afspeelt

Reken er dan op dat de uitgever niet verder leest dan de eerste vijf regels. Regels, niet pagina’s! Dat komt omdat de uitgever dan ziet dat de schrijver het volgende (nog) niet begrijpt of beheerst:

Laat dus in de eerste regels zien dat je niet in die valkuilen trapt. Want een uitgever of redacteur gaat ervan uit dat je weet dat de slushpile bestaat. Op of zijn allerminst: dat je begrijpt dat een lezer zich niet door twintig pagina’s gaat worstelen, zonder een belofte op een verhaal of schrijftstijl die er niet beter op gaat worden.

Hoe leest een uitgever of redacteur de eerste regels van je boek?

Kom eens op mijn redactricestoel zitten, dan zie je waarom uitgevers en redacteuren binnen enkele regels of alinea’s je boek kunnen afkeuren. Dit is wat er wordt gedacht bij bovenstaande beginnersfouten.

Uiterlijk: is dat het interessanste wat jou held te bieden heeft? Laat de heldenreis of diepgang dan maar zitten…
Ochtendroutine: als dat de comfortzone is, is die erg weinigzeggend. De comfortzone die wordt verlaten is dan:
– zodanig plotseling en overdreven dat er wordt gechoqueerd in plaats van een verhaal wordt opgebouwd.
– een voorbode van een slaapverwekkend conflict: het verhaal is niet alledaags, maar gewoon saai.
Infodump: ga ik nog een verhaal lezen, of krijg ik alleen maar informatie te horen waarmee de schijver onrecht empathie probeert te kweken? En de basistechniek van show don’t tell is nergens te zien…
As you know Bob: wordt dit hele boek een verhaal met een verteleffect? Deze schrijver begrijpt niet dat een dialoog een ruzie moet zijn.
Pageturner: de schrijver weet niet hoe je de lezer nieuwsgierig maakt, dus vroeg of laat gaat dit verhaal waarschijnlijk compleet stilvallen.
Spanningsboog: de spanningsboog is iets anders dan een rustig voortkabbelende scène en deze schrijver kent dat verschil niet.

Hoe schrijf je binnen vijf regels een interessante introductie voor je boek?

Als je dit zo leest, kan het lijken alsof je binnen vijf regels al een compleet verhaal uit moet kunnen werken, maar dat is niet zo. In de eerste regels moet je de redacteur en de lezer een ding beloven: een verhaal, geen gegeven. En dat betekent niet veel meer dan dat er iets gaat veranderen.
Dus niet: Frenk was een man met een gewone kantoorbaan die wilde dat zijn leven spannender was.
Maar: de doodnormale Frenk krijgt een slechte dag op zijn werk, wat het hele bedrijf op zijn kop zet.

Hoe zit dat dan met boeken die starten met een beleving van een personage? Let er eens op dat die personages, bijna als in een in medias res, zo niet helemaal, al midden in een verandering zitten, of die anders zeer aanstaande is.
En omdat verandering voor ons mensen als wezens van routine altijd spannend is, gaan we reageren op dingen die iets van je karakter zegt.
Als je een ochtendroutine doorloopt, kan je te weten komen dat iemand van jus d’orange houdt Maar dat is niet belangrijk voor een verhaal. Zie je hoe een personage zenuwachtig heen en weer loopt, dan weet je:
– Wat hem zenuwachtig maakt, dus wat mogelijk grote angsten zijn, of minder sterke karakertrekken zijn
– Als je weet waarom een bepaalde uitkomst hem iets kan schelen, kan dat een eerste kijkje zijn in karaktertrekken of moralen

Anders gezegd: je leert zo een personage kennen. Met als bonuspunt dat je als schrijver laat zien dat je dat een lezer belangrijke zaken niet hoeft te voeren. Vergeleken met een dialoog is dat: je kan niet alleen schrijven met een buitenkantlaag, maar ook met de broodnodige binnenkant schrijven. En de kans is dan ook groter dat de schrijver ook óók weet hoe die moet zaaien en oogsten of puzzelstukjes voor een plottwist kan schrijven.

Beloof verdere ontdekking in de eerste regels van je boek

Als je in die eerste regel(s) meteen de lezer voor je weet je winnen, dan is dat het moment om de staat van de wereld (van je personage) verder uit te werken. Laat je aandacht niet verslappen: ook hier moet je je verhaal nog uitzonderlijk stevig in de grondverf zetten voor de lezer. Maak duidelijk wat er op het spel gaat staan: het is een belangrijke aanloop voor de verhaalelementen uit de eerste akte, met name het vaststellen en het verlaten van de comfortzone. In die eerste alinea’s en pagina’s leg je de basis voor de eerste akte, die weer voor een goede basis van je boek zorgt. Of je nu je personage of je plot verder introduceert: zorgt ervoor dat je verdere ontdekking aan je lezer belooft.

Heb je hulp nodig met de introductie van je verhaal of de redactie van je manuscipt? Kijk eens in mijn webshop.


Foto door Wesley Tingey verkregen via Unsplash.

Hoe kan je investeren in creatief schrijven?

~ verhaalentaal ~ Plaats een reactie

Als je je boek uitgegeven wil krijgen, kom je voor de vraag te staan of je in je boek moet investeren. Meestal gaat het dan over het inhuren van een redacteur, maar je kan ook op andere manieren in schrijven investeren. Op wat voor manieren kan je investeren en moet dat altijd?

Investeren in schrijven: tijd

Als je serieuze schrijfambities hebt, moet je hoe dan ook investeren. Er zijn verschillende manieren van investeren. Tijd is misschien wel de belangrijkste. Hoe makkelijk je ook kan schrijven als je eenmaal je tekstverwerker hebt geopend, je zal altijd een voorbereiding hebben. Denk aan het uitschrijven van:
* de personagebiografie;
* het verhaalthema;
* het centraal conflict;
* het globale schrijfonderzoek.

Maar ook als je verhaal al geschreven is en misschien zelfs uitgegeven wordt, moet je nog tijd blijven investeren om je boek aan de man te brengen. Niet alleen op verjaardagen, maar vooral op sociale media. En dat is niet klaar met een keer per maand een berichtje plaatsen. Een traditionele uitgever zal je hierin begeleiden, maar onderschat de tijd die in je boek gaat zitten niet. Als je een jaar over een boek wil doen, is dat oké, als je er dertig jaar over wil doen ook. Maar probeer geen deadline aan je boek te geven. Je kan niet zeggen: Ik ga er om negen uur in de ochtend voor zitten en om drie uur ’s middags is mijn scène zowel af als helemaal pico bello. Je zal moeten reviseren, kan met een mentaal writers block te maken krijgen… Schrijven gaat nooit helemaal volgens planning. Daarom moet je niet zozeer tijd vrijmaken als wel daadwerkelijk investeren in het schrijven van je boek.

Verstop jezelf alsjeblieft niet achter tijd. Daar hoef je niet bang voor te zijn. Doe je dat wel, dan heb je er uiteindelijk alleen jezelf mee.

Investeren in je verhaal

Investeren in je verhaal is een combinatie van tijd vrijmaken en je schrijversonderzoek doen. Zodra je de basis van je verhaal hebt uitgewerkt, leer je je personages een beetje kennen. Maar je zal ook tijd moeten vrijmaken om hen en hun leefwereld beter te leren kennen.
Als je een begin van een personagebiografie hebt gemaakt, zal je misschien weten dat het de grootste angst van je personage is om ontslagen te worden bij het topadvocatenbureau waar hij werkt. Dan weet je misschien dat hij totaal in paniek raakt als hij zijn baan verliest, maar dat is niet genoeg om een echt beeld van je personage van te krijgen. Je kent hem pas echt als je weet wat zijn eerste actie is in de paniek die hij voelt als het slechte nieuws hem bereikt, hoe hij weer over die eerste schok heen komt, of en welke geliefde hij dan opbelt en of hij de schok wegdrinkt of wegmediteert. Dat zijn dingen die je niet vooraf kan bepalen, dat leer je al schrijvend.
In dit proces is het ook handig om je opschrijfboekje extra vaak te gebruiken. Observeer zoveel je kan, zodat je op een prettige, ongeforceerde manier je personage meer op een echt persoon kan laten lijken. Mensen zijn wat dat betreft een goed spiekbriefje om een personage wat meer vorm te geven.

Investeren in feedback

Als je zeker wil weten dat je verhaal overkomt zoals jij dat wil, ontkom je er niet aan dat je proeflezers inschakelt. Je zal tijd moeten investeren in het maken van lijstjes voor de feedback en opnieuw tijd moeten besteden aan het verwerken van deze feedback. Feedback verwerken is een erg belangrijk onderdeel van het schrijfproces, maar het is niet altijd makkelijk en het kan soms erg eng zijn. Misschien moet je het zelfs nog leren. Dat betekent dat er nog een investering bij komt: het aanleren van een compleet nieuwe vaardigheid. Als feedback verwerken nieuw of lastig voor je is, kan je het beste een verhaaltje schrijven waar je verder niets mee wil of van verwacht. Zo kan je op een veilige manier oefenen met het principe dat je soms dingen aan moet passen of heroverwegen. Zo hoeft jouw grote verhaal geen proefkonijn te worden en hoef je niet bang te zijn dat het verhaal waar je ambities mee hebt, aan iets wordt onderworpen waar je nog niet vertrouwd mee bent.

De spreekwoordelijke rode pen van anderen kan heel eng zijn, maar is wel onvermijdelijk. Probeer voor jezelf te bepalen wanneer je er klaar voor bent. Overhaast het zeker niet en oefen er desnoods eerst mee op een laagdrempelige manier.

Investeren in een manuscriptredacteur

Goed nieuws: dit is de enige manier van investeren die je als schrijver niet per se hoeft te doen. Een redacteur helpt je om de kwaliteit van je verhaal te verbeteren door verbeterpunten aan te kaarten en je daarin te begeleiden. Zo kan je als schrijver meer leren en je verhaal op zijn best presenteren zodra het af is. Maar dat is iets dat je zelf moet willen en het is zeker niet verplicht. Als je pas begint met schrijven, kan het zelfs fijner zijn om eerst even aan het schrijfproces gewend te raken voordat iemand je allerlei tips gaat geven. Hoewel het nog steeds niet verplicht is, is het wel verstandig om een redacteur in te schakelen voordat je je manuscript aanlevert bij een uitgever. De verbeterpunten die een redacteur je meegeeft, kunnen het verschil maken tussen wel of niet uit de slushpile komen, en daarmee het verschil maken tussen al dan niet uitgegeven worden.
Je kan een redacteur inschakelen tijdens het schrijven, of als je al klaar bent. Weeg voor jezelf af wat het beste voor jou werkt. Als je weet dat je met een redacteur wil gaan werken, dan moet je er rekening mee houden dat je daar geld voor opzij moet zetten, zeker als je je boek van begin tot eind nagekeken wil hebben.

Ik kan je helpen met manuscriptredactie. Kijk eens in mijn webshop als je daar interesse in hebt. Wil je weten wat je grofweg kan verwachten als je een redacteur inschakelt? Klik dan hier.

Je boek uitgeven bij een uitgever

~ verhaalentaal ~ Plaats een reactie

Als je je boek wil uitgeven kun je zelfstandig uitgeven of je kan bij een grote uitgever terecht. Het is allebei een aparte manier van werken, met bijbehorende voor-en nadelen.
Welke manier van uitgeven past het beste bij jou? In deze blogpost: de gang van zaken bij een reguliere uitgeverij.

Traditioneel uitgeven bij een uitgeverij

Als je ervan droomt om schrijver te worden, is de kans groot dat je het proces van uitgeven voor je ziet zoals dat gaat bij een traditionele uitgeverij. Je stuurt je manuscript in dat geaccepteerd wordt en de uitgever zorgt ervoor dat je boek in de boekhandel komt te liggen. Dat is de het gedroomde pad, maar zo eenvoudig is het niet. Er komt veel meer bij kijken.

Je manuscript opsturen is op veel dingen letten en veel afwachten…

Je manuscript aanleveren bij een uitgever

Het lijkt een open deur intrappen, maar er zijn veel aspirant schrijvers die het vergeten: hun manuscript goed aanleveren bij de uitgever. Meestal heeft de uitgever de richtlijnen daarvoor wel op de website staan, maar in ieder geval moet je ervoor zorgen dat je regelafstand 1.5 aanhoudt. Zo kan een redacteur je manuscript uitprinten en tussen de regels aantekeningen maken met een pen. Meestal vraagt de uitgever ook om een synopsis mee te sturen. In het begeleidend schrijven van je mail kun je een samenvatting van een paar regels meesturen en jezelf kort voorstellen. Om teleurstelling te voorkomen, moet je eerst goed uitknobbelen of je manuscript past bij het fond van de uitgever.

Wachten op antwoord: de slush pile

Na het opsturen van je manuscript volgt de slush pile. Dat is verreweg het moeilijkste van het uitgeefproces bij een reguliere uitgever: je komt er namelijk lastig doorheen. De slush pile is het postvak in van een uitgever. En die zit altijd boordevol. Daarom moet je op twee dingen rekenen:
* Je krijgt niet altijd (persoonlijk) antwoord als je manuscript wordt afgewezen: er is simpelweg te veel aanwas om iedereen een bericht te sturen;
* Als je al antwoord krijgt, duurt dat maanden: ga uit van ongeveer een half jaar.

Dat wachten is vervelend: op een bepaald moment weet je niet of de uitgever op het punt staat contact met je op te nemen met goed nieuws, of dat je bent afgewezen. Dat is je eerste proef.

Aan de slag met de redacteur

Als je goed nieuws hebt gekregen, is het nog steeds niet zover. Je uitgever zal met je om de tafel willen gaan zitten, omdat niet alles is geschreven zoals de uitgever het graag ziet. Omdat de uitgever aan jouw boek moet gaan verdienen, kan het zijn dat bepaalde plottwists, personages andere zaken niet optimaal verkoopbaar lijken voor de uitgever. Het zou zomaar kunnen dat je nog relatief veel aan je verhaal zal moeten veranderen. Wees voorbereid op een kritische redacteur: ook al is je verhaal in principe in jouw ogen af, je zal nog een en ander moeten schrappen of herschrijven. De redacteur heeft het beste met je voor: samen met jou wil hij of zij kijken hoe je eruit kan halen wat erin zit. Maar deze fase van uitgeven gaat vooral om feedback verwerken.

Het is belangrijk dat je open staat voor feedback, maar je moet ook beseffen dat een redacteur dingen niet weet die jij wel weet. Denk aan de details uit een personagebiografie. Ken je verhaal goed. Weet wat je aan je verhaal kan veranderen zonder dat het in elkaar zakt, en ook wat je uit je verhaal kan verwijderen zonder dat het gevolgen heeft. Ken je belangrijkste oorzaken en gevolgen, wat een butterfly-effect in de hand kan werken. Deel dat eventueel samen met een redacteur, zodat jullie samen tot het beste resultaat kunnen komen.

Je kan overwegen om voordat je naar de uitgever gaat, een redacteur in te huren, zodat je weet of je kans maakt bij een uitgever, om te zien hoe je met feedback omgaat en hoe het werken met een redacteur in zijn werk gaat. Ik kan je daar ook bij helpen. Kijk eens in de verhaal en taal webshop voor mijn werkwijze en tarieven.

Schreeuw het van de (digitale) daken

Een traditionele uitgever zal de promotie van je boek op zich nemen. Je hoeft dus niet bang te zijn dat je het risico loopt om een roepende in de woestijn te worden met je gedrukte boek, dat is een risico dat je wel loopt met zelfstandig publiceren. Desondanks zal de uitgever wel van je verlangen dat je naar voren treedt met je verhaal. Als je de kans krijgt om te worden geïnterviewd, zal je die moeten pakken. En in het digitale tijdperk is het belangrijk dat je ook een online aanwezigheid hebt. Maak de mensen vast warm voor je boek. Kondig aan dat je boek wordt uitgegeven, deel de stappen van het uitgeefproces en laat vooral weten hoe goed de verkoop gaat, waar je signeersessies houdt…

Het is je gelukt om je spreekwoordelijke kindje op de wereld te zetten. Nu is het tijd om er schaamteloos mee te pronken! Wees gewaarschuwd: als je het er niet zo op hebt om de (online) publiciteit op te zoeken of moeite voor de promotie te doen, zal je dat waarschijnlijk wel te horen krijgen van je uitgever…

Je moet hard durven schreeuwen in het grote oerwoud van schrijvers en boeken 😉


Het werkt enorm in je voordeel als je veel volgers hebt op sociale media. Dan ziet de uitgever dat je een groot aantal potentiële lezers (kopers, dus) hebt zonder er al te veel voor te doen. Zodra je het goede nieuws hebt gehoord dat je bij een reguliere uitgever binnen bent, is het dus verstandig om je sociale media actiever bij te gaan houden of om ermee te starten als je dat nog niet gedaan hebt.

Als je je boek wel gedrukt wil zien, maar niet per se veel tijd en moeite in de verkoop wil steken (bijvoorbeeld omdat je het verhaal alleen aan bekenden wil laten lezen) is zelfstandig publiceren waarschijnlijk geschikter voor je.

Slushpile: het postvak in van een uitgeverij

~ verhaalentaal ~ Plaats een reactie

Zodra je je manuscript naar de uitgever stuurt, ben je razend benieuwd wanneer je antwoord krijgt. Maar dat duurt sowieso altijd even en je krijgt het niet altijd. Dat komt door de slushpile.

Wat is een slushpile?

Omdat veel mensen een schrijversdroom hebben, komt er elke week een stortvloed aan manuscripten bij een uitgever binnen. Zie het als een overvol postvakje dat de uitgever leeg moet maken.

Dit is een goed beeld van een slushpile: de inbox is altijd overvol en maar heel weinig manuscripten halen de outbox.

De slushpile als mailbox

Zie de slushpile van een uitgever als je eigen mailbox. Waarschijnlijk krijg je ook tientallen mails per dag. Ik denk niet dat je elke mail leest, aangezien er vaak berichten of nieuwsbrieven tussen zitten die je niet (langer) interesseren.
Een uitgever moet alles lezen. Als die willekeurig manuscripten ongelezen laat, bestaat de kans dat een goudmijntje onontdekt blijft. Als er een onbekende auteur aanklopt bij de uitgever, heeft de uitgever geen idee hoe goed of slecht die auteur is.

Werkwijze van de slush pile

Omdat een uitgever dus wel alles wil lezen, maar dat postvakje overvol blijft, is er de werkwijze van de slushpile. De uitgever leest jouw manuscript zoals jij een nieuwsbrief leest die af en toe iets leuks te melden heeft: je blijft erop geabonneerd omdat er zo nu en dan iets boeiends in vermeld staat. Maar als de eerste aanblik niets interessants biedt, lees je de nieuwsbrief niet verder uit. Als auteur wil je een ‘nieuwsbrief’ hebben die opvalt tussen alle andere en die uitnodigt tot lezen. Als je ‘de slushpile uit bent’ is dat net als in het plaatje: jij bent in het postvak uit belandt, waarmee de kans dat je uitgegeven wordt groter is.

De slushpile niet uitkomen

De tientallen nieuwsbrieven die jij per dag niet leest, geef je verder geen aandacht. Je gaat niet elke website mailen waarom je de artikelen niet interessant vond. Helaas geldt dat ook bij uitgevers. Je kan er het best van uit gaan dat je niets meer van de uitgever hoort.

Uit de slushpile komen

Mocht je wel dat felbegeerde plekje in het ‘postvak uit’ halen, dan moet je alsnog veel geduld hebben:
* Je bent sowieso niet de enige in het ‘postvak uit’. Je bent dichterbij, maar nog niet bij de finish;
* De uitgever moet ruimte hebben om je verhaal uit te geven;
* Je genre/verhaalthema moet op dat moment op de prioriteitenlijst van de uitgever staan.

Hoe succesvol een uitgever ook is, niet alle boeken uit het ‘postvak uit’ kunnen ineens worden uitgeven. Om ervoor te zorgen dat de boeken die uitgegeven worden ook goed verkopen, moet er voldoende tijd aan ieder boek worden besteed. Daarom kan het even duren voordat jouw boek aan de beurt is.

Iedere uitgever heeft een zogenoemd fonds. Dat wil zeggen dat ze bepaalde genres al dan niet uitgeven. Een uitgever met meerdere genres in zijn fonds zal misschien jouw feelgood even laten liggen, omdat ze net een feelgood hebben uitgebracht en het nu tijd is om een thriller de wereld in te sturen. Ook bij uitgevers die zich specialiseren in één genre kunnen verhalen rouleren. Bouquetverhalen lopen volgens een redelijk strakke formule. Maar toch zul je zien dat de hoofdpersoon van het verhaal nu een oliesjeik moet zijn. Daarna is het pas de beurt aan jouw westerse multimiljardair.
De vuistregel is dat je een halfjaar na het insturen van je manuscript eventueel goed nieuws krijgt van de uitgever.

Vergroot je kans om de slush pile door te komen

Als je je kans wil vergroten om de slush pile door te komen, is er een aantal dingen die je kan doen.
* Controleer of je verhaal bij het fonds van de uitgever past.
* Voeg een overzichtelijke en boeiende synopsis toe in je e-mail.
* Schrijf in de begeleidende tekst van je e-mail een samenvatting van twee zinnen.
* Het helpt als je online actief bent op sociale media. Dat geeft aan dat je al een potentieel lezerspubliek hebt.

Sowieso is het verstandig om proeflezers in te schakelen. Met de slush pile in het achterhoofd, is het verstandig om hen te vragen of ze meteen vanaf het begin af aan geïnteresseerd zijn. Een redacteur inhuren kan ook helpen om je manuscript aantrekkelijk(er) te maken voor een uitgever. Kijk hiervoor eens in mijn webshop.

De uitgever meteen prikkelen: de slushpile overleven

Een uitgever kan dus niet veel lezen. Daarom is het ontzettend belangrijk dat je de uitgever meteen weet te prikkelen. De eerste anderhalve pagina van je manuscript wordt gelezen, dan wordt er al een oordeel over geveld.
Bij een zeer grote uitgever kan dit zelfs aanzienlijk korter zijn. Enkele alinea’s of zelfs een paar regels aan leestijd komen dan ook voor. De uitgever kan in zo’n korte tijd zien of je schrijfstijl al dan niet goed genoeg is. Daar hoef je niet op te letten. Als daar de fout ligt, moet je je persoonlijke schrijversstem nog vinden, of meer oefenen met schrijven.
Inhoudelijk moet je op twee dingen letten. In pakweg de eerste pagina moet je:
* een conflict of actie beloven;
* aantonen dat je kort en krachtige actie kan schrijven.

Het conflict of de verandering hoeft niet meteen het centrale conflict te zijn, maar wel iets wat de lezer doet afvragen: “Wat is er aan de hand?” of “Hoe gaat dit verder?“. Dit kan al zo simpel zijn als: “Waarom huilt dit personage?”. Kom dan niet met iets simpels als: Ze stootte haar teen. Laat zien wat het karakter van het personage weggeeft. Bijvoorbeeld dat ze bang is aangelegd. Langzaam maar zeker kan je dan gedurende je verhaal onthullen waarom dat zo is. Kort en krachtige actie hoeft evengoed geen explosies of een gigantisch drama te betekenen. Eerder: kun je (middels show don’t tell) binnen enkele regels of alinea’s duidelijk maken dat je personage bang is? Doe je dat op een spannende manier en met een prettig tempo? Gebruik je geen vijf pagina’s waar vijf regels zouden volstaan, of laat je juist cruciale informatie achter, waardoor je de lezer verwart?

Hoe lever je je manuscript aan bij een uitgever?

~ verhaalentaal ~ Plaats een reactie

Je hebt een manuscript en je wil het naar een uitgever opsturen. Hoe doe je dat en wat kan je verwachten?

Aanleveren van het manuscript bij een uitgever

Als je je manuscript aanlevert bij een uitgeverij zijn er richtlijnen waar je je aan moet houden. Deze zijn bij elke uitgever anders, dus ga ze goed na. Ga er in ieder geval van uit dat je het manuscript in een specifieke opmaak moet aanleveren. Denk aan dingen als:
* regelafstand;
* lettertype;
* lettergrootte.

Controleer of je niet vergeten bent te schrappen. Misschien heb je nog wel duizenden woorden aan darlings en infodump die je kan wissen.
Ga niet zomaar aan het woordenaantal van je boek sleutelen om specifiek aan de eventuele eisen van die ene uitgever te voldoen. Als de uitgever je verhaal niet zit zitten, heeft dat in de allereerste fase zelden iets met het woordenaantal te maken. Toch is het nuttig om nog eens kritisch naar je werk te kijken voordat je naar een uitgever stapt.

Wat moet er in de samenvatting van je boek staan?

Soms vraagt een uitgever een samenvatting mee te sturen. Die moet kort zijn. Denk aan 300-400 woorden. Soms mag het langer, maar meer dan één of twee A4 wordt het nooit. Omdat je een verhaal hebt van tienduizenden woorden kan het lastig zijn daar de essentie uit te halen. Je wil waarschijnlijk uit de doeken doen hoe je personage groeit, je geniale subplot beschrijven… Dat gaat hem niet worden, ben ik bang.
Wat moet er in de samenvatting terugkomen?
* Allereerst en het belangrijkst: het centrale conflict. Maak duidelijk wie je hoofdpersonage is, waar zijn heldenreis begint en wat het conflict tot daadwerkelijk conflict maakt voor je personage.

* Beperk de beschrijvingen van plotwendingen en overige personages. Schrijf alleen over iets dat bijdraagt aan het centrale conflict.
Vertel dat een student geneeskunde een turbulente stage beleeft die zijn leven op zijn kop zet. Introduceer de beste vriend die het emotionele vangnet is tijdens die heftige periode, waardoor hij in staat is de opleiding te voltooien. Het leven bij de studentenvereniging is niet interessant genoeg in vergelijking met de eerste baby die sterft op de operatiekamer, waardoor de student besluit van kindergeneeskunde zijn specialisatie te maken.

* Verklap eventuele plottwists
Een uitgever wil weten wat voor vlees hij in de kuip heeft. Allereerst en het belangrijkst: beschrijf het centrale conflict. Maak duidelijk wie je hoofdpersonage is, waar zijn heldenreis begint, en wat het conflict tot daadwerkelijk conflict maakt voor je personage.
Lees hier het kopje ‘blijft het conflict hetzelfde?’ Een plottwist kan een zodanig andere wending aan het verhaal geven dat het geheel niet meer bij de uitgever past. En daar wil hij niet pas achter komen als er al bijna een contract is aangeboden…

* Voeg een samenvatting van ongeveer twee zinnen toe voor in de begeleidende mail:
Een student geneeskunde maakt een heftige stageperiode mee wanneer hij persoonlijk betrokken raakt bij een stervende baby op de operatiekamer.

Professioneel of in eigen beheer uitgeven?

Tegenwoordig zijn er veel schrijvers. Het aantal mensen dat een verhaal schrijft is veel groter dan het aantal mensen dat goed genoeg kan schrijven om professioneel uitgegeven te worden. Niemand let je om je levensverhaal op te schrijven over hoe je tegen kanker hebt gevochten, maar als iedereen die dat deed door een grote uitgever werd gepubliceerd… Negen van de tien keer zijn persoonlijke levensverhalen beter voor uitgeven in eigen beheer. Daar schreef ik hier over.

Toch belanden de persoonlijke manuscripten vaak bij grotere uitgevers. Daardoor heeft een uitgever veel werk en duurt het even voor je antwoord krijgt. Ga uit van ongeveer een half jaar. De uitgever kan door het grote aantal opgestuurde manuscripten helaas niet iedereen beantwoorden. Als je werk wordt bekeken en al binnen enkele minuten wordt afgekeurd, gaat de uitgever niet de moeite doen om je een afwijzing op te sturen. Daarom is het belangrijk dat de lezer (in dit geval de uitgever) meteen geïnteresseerd is in je verhaal. In medias res kan een manier zijn om dat te bereiken.

Zo kan je de kans vergroten om uitgegeven te worden

Als je de stap aandurft om naar een professionele uitgever te gaan, is een goed verhaal niet meer genoeg. Een uitgever kijkt niet alleen naar je verhaal, maar ook naar je potentiële lezerspubliek. Wees daarom actief als schrijver, zodat je al een beetje naam hebt gemaakt. (Lees: laat zien dat je met schrijven bezig bent of al een schare fans of volgers hebt.) Dit kan je doen door:
* verhalen te plaatsen op schrijversplatformen;
* mee te doen aan schrijfwedstrijden;
* actief deel te nemen binnen schrijfgerelateerde groepen op social media;
* een eigen blog- of vlogkanaal te maken over schrijven.

Er bestaat geen eenduidige weg naar een bestseller, maar naamsbekendheid helpt wel.

Checklist voor je manuscript en schrijfproces

Zorg dat je manuscript in orde is, zodat je laat zien dat je oprechte ambities en talent hebt. Tot slot is er nog een kritische laatste ronde van zelfreflectie.

Voordat je de grote sprong waagt, moet je nog een checklist nalopen.

Bedenk altijd voordat je op de verzendknop van de mail klikt:
* Is de opmaak in orde (spelling, grammatica, regelafstand enz.)?
* Is het duidelijk waar het verhaal naartoe gaat? (grote plotwendingen en het centrale conflict moeten duidelijk beschreven zijn.)
* Zijn alle overbodige darlings en infodumps geschrapt?
* Heb ik proeflezers ingeschakeld?

Dit laatste is belangrijk om meerdere redenen:

* Je weet dan al enigszins wat een lezer wil en verwacht van je verhaal.
* Als je wordt uitgegeven, krijg je een redacteur die met feedback komt. Dan is het fijn als je al weet hoe je feedback moet ontvangen en toepassen.
* Je leert bescheiden te zijn: Je bent (nog) niet de nieuwe Dan Brown of Nicholas Sparks. Met een zelfingenomen houding kom je niet ver in het uitgeefproces. Je moet met een redacteur kunnen werken die aanpassingen van je verhaal verlangt.

Het kan fijn zijn om vooraf een redacteur in te schakelen. Dan heb je al wat begeleiding gehad. Zo komt je manuscript al extra opgepoetst bij de uitgever. Kijk eens in mijn webshop als je manuscriptbegeleiding van mij wil.